Hoe kun je na de eerste drie rondes van de VeiligPlus-aanpak de dialoog vasthouden? En hoe rol je binnen je organisatie de aanpak zelf verder uit? Gemiva-SVG vroeg persoonlijk begeleidster Nicolien Heijndijk of zij een coachingsopleiding wilde doen, zodat zij intern Aanjagers kan opleiden. Eerder had zij zelf als Aanjager haar collega’s succesvol met elkaar in gesprek gebracht.
Nicolien Heijndijk is persoonlijk begeleidster op de locatie Agathahuis in Oostvoorne. Tegelijk met locatie De Elsenhoeve is haar team vorig jaar gestart met de pilot van de VeiligPlus-aanpak. “Ons team ging toen helemaal niet goed”, vertelt Nicolien. “We hadden een cliënt erbij gekregen die veel probleemgedrag had en daarbij erg agressief was. Dat gaf het team een knauw. We staan bijna altijd alleen op de woning, je hebt nog zeven andere bewoners waar je je om moet bekommeren. Die cliënt erbij was gewoon te veel.”
Veel collega’s van Nicolien konden het niet aan en gingen weg. Gevolg was dat er een hoop wisselingen waren in het team. “Ik heb zelf ook op het punt gestaan om het werk op te zeggen, het vertrouwen in elkaar was weg. In die periode vroegen ze ons met de VeiligPlus-aanpak te starten. We dachten: ‘Waar beginnen we aan, weer een of ander nieuw ding.’ We hadden er helemaal geen goed gevoel bij. Toch zijn we het aangegaan en uiteindelijk was iedereen er heel positief over.”
Nicolien was de Aanjager van het geheel. Ze moest de dialoog opzetten en het onderwerp veiligheid levendig zien te krijgen. Maar ze moest vooral boven tafel krijgen wat er allemaal speelde in het team. “Ik ben 28 jaar, het was best pittig om het team door die moeilijke periode heen te loodsen. Als Aanjager moet je een stapje terug doen in het gesprek en daar had ik in het begin veel moeite mee. Gelukkig werd ik gecoacht in teamcoachingssessies. Ik kreeg als tip: ‘Waarom benoem je het niet dat je het lastig vindt?’ Dat heb ik gedaan en mijn collega’s reageerden er heel goed op. We hebben met elkaar besproken hoe ik mijn rol kon neerzetten.”
In het begin kwamen vooral de praktische zaken aan het licht. Maar Nicolien had tools gekregen om dat te tackelen en erachter te komen waarom er over bepaalde zaken niet gesproken werd. “Het zat hem niet alleen in de hoge werkdruk en dat we alleen op de groep staan, het zat hem ook in de communicatie en veiligheid naar elkaar toe. Dat heb ik ter sprake kunnen brengen. De stellingen hebben daarbij goed geholpen, zoals ‘Agressief gedrag hoort bij je werk’. Ik gooide die erin, omdat ik wist dat er dingen onder tafel bleven. Nu kan het gesprek er gewoon over gaan. We hebben meer begrip en daardoor ook meer vertrouwen in elkaar.”
Na drie rondes voelen de teamleden zich niet meer bezwaard om bij elkaar aan te kloppen en te zeggen dat het even niet gaat. Bovendien geven ze eerder bij het locatiehoofd een signaal af als het onrustig is of als mensen op hun tenen lopen. “We zetten de lijnen eerder uit. Het locatiehoofd weet daardoor eerder wanneer ze actie moet ondernemen. Verder wordt er beter gekeken naar wat we nodig hebben. Zo hebben we er iemand bij gekregen in de piekuren, dat gaf ons al veel lucht.”
De dialoog leverde dus veel goeds op. Het team wilde die dan ook graag vasthouden. “Dat vonden we zelf heel lastig. We wilden het niet alleen bij werkbesprekingen over veiligheid hebben, maar ook bij de overdrachten. En niet alleen op cliëntniveau met elkaar praten, maar ook over hoe het met onszelf gaat, ook als er geen incidenten zijn geweest. Want als het goed gaat, vergeten we naar elkaar te infomeren. Hoe houden we de dialoog gaande, dat was dus de vraag.”
Wat daarnaast speelde was dat Gemiva-SVG de aanpak ook bij andere teams wilde doorvoeren. Er was veel vraag naar de aanpak vanuit de teams. Gemiva-SVG wilde dat ieder team die direct kon inzetten. Maar daarvoor is wel begeleiding nodig en training van de Aanjagers. De organisatie besloot daarom intern twee mensen op te leiden om dit op zich te nemen. Nicolien en een begeleider van de Elsenhoeve werd gevraagd om de opleiding te doen.
“In de opleiding heb ik geleerd te kijken naar de fase waarin het team zit en hoe je daarop in kunt spelen”, vertelt Nicolien. “Maar belangrijkste eyeopener was mijn houding, hoe ik mezelf neerzet als coach. De opleiding is in die zin een verdieping van de sessies die we als Aanjagers bij de VeiligPlus-aanpak kregen. Ik kan dat goed gebruiken in mijn eigen team. En nu gaan we in de organisatie andere Aanjagers trainen om de aanpak in hun team op te zetten. Best spannend. Maar ik heb het gevoel dat ik er de tools voor heb. Gemiva-SVG heeft echt geïnvesteerd om de dialoog voort te zetten.”
De VeiligPlus-aanpak is een initiatief van Stichting Arbeidsmarkt Gehandicaptenzorg (StAG), een samenwerkingsverband van werkgeversorganisatie VGN en werknemersorganisatie CNV Zorg & Welzijn, FBZ, FNV Zorg & Welzijn en NU'91. Voor meer informatie: www.arbeidsmarktgehandicaptenzorg.nl